Όπως ακριβώς οι Περιφράξεις απαλλοτρίωσαν τις κοινές γαίες των αγροτών, έτσι και το κυνήγι μαγισσών απαλλοτρίωσε τα σώματα των γυναικών, τα οποία έτσι ‘’απελευθερώθηκαν’’ από κάθε κώλυμα που τα εμπόδιζε να λειτουργήσουν ως μηχανές παραγωγής εργατών. Και η απειλή της πυράς όρθωσε φραγμούς γύρω από τα γυναικεία σώματα πολύ πιο ανυπέρβλητους από αυτούς που επέβαλαν οι περιφράξεις των κοινών γαιών.
Silvia Federici, Ο Κάλιμπαν και η
Μάγισσα, Εκδόσεις των Ξένων, σελ. 249
Η S. Federici πέτυχε
με το «ο Κάλιμπαν και η Μάγισσα» ένα νέο κεφάλαιο στη φεμινιστική θεωρία, συνδυάζοντας
θεωρητικά εργαλεία από την παρακαταθήκη του Marx (θεωρία συσσώρευσης), αλλά και του Foucault (θεωρία σωμάτων). Στην ανάλυσή της
το κυνήγι των μαγισσών δεν ήταν απλά ένα δείγμα ‘’μαύρου μεσαίωνα’’ που έχει
ξεπεραστεί, αλλά ένα αναγκαίο βήμα για την διαμόρφωση της καπιταλιστικής
κοινωνίας του σήμερα.
Από την μαρξιστική ανάλυση έχει ήδη ειπωθεί ότι για την εξάλειψη της φεουδαρχίας
ήταν απαραίτητο καταρχάς οι εργάτες να εκτοπιστούν από την άμεση επαφή τους με
τη γη και τα μέσα παραγωγής, τα οποία έπρεπε να περάσουν στα χέρια λίγων
κεφαλαιοκρατών. Η ελευθερία που συνεπάγετο η ιδιότητα του εργάτη ήταν αυταπάτη,
καθώς αποτελούσαν πια έρμαια των επιθυμιών των εργοδοτών τους.
Η Ιταλίδα φιλόσοφος όμως τονίζει ότι η θεωρία «ξέχασε» (κυριαρχούμενη από
άνδρες) να καταπιαστεί με τη θέση των γυναικών την περίοδο αυτή. Το κυνήγι
μαγισσών δεν ήταν τυχαίο, καθώς αποτέλεσε το μέσο, ώστε οι γυναίκες να χάσουν
την επαφή με το ίδιο τους το σώμα και να παραδώσουν την αναπαραγωγική τους λειτουργία
στα χέρια του κράτους. Ενώ τρόποι άμβλωσης και αντισύλληψης ήταν ήδη γνωστοί,
γυναίκες που ακολουθούσαν τέτοιες πρακτικές καίγονταν στην πυρά. Όπως ‘’δίδασκαν’’
την ίδια περίοδο οι μερκαντιλιστές οικονομολόγοι, η αύξηση του πληθυσμού έπρεπε
να αποτελέσει κύριο στόχο του καπιταλιστικού κράτους της νέας εποχής και γι’
αυτό οι γυναίκες έπρεπε να αποτελέσουν αμισθί εργατικό δυναμικό για την αναπαραγωγική
λειτουργία. Μάλιστα τότε έκαναν την εμφάνισή τους και οι πρώτοι δημογράφοι. Παράλληλα
η ξαφνική απώθηση των γυναικών από κάθε άλλη εργασία πέρα από την αναπαραγωγή,
διαίρεσε τις τάξεις του εργατικού δυναμικού βάσει της έμφυλης διαφοράς, όπως ξέρουμε
να την αναγνωρίζουμε σήμερα.
Όσοι/ες ενδιαφέρονται για το θέμα πραγματικά αξίζει να το διαβάσουν, να σκεφτούν και συζητήσουν. Γιατί το βιβλίο έγινε πραγματικά επίκαιρο και όσοι ‘’γραφικοί’’ επαναλαμβάνουν τον Marx και το
γνωστό «η ιστορία επαναλαμβάνεται σα φάρσα», επιβεβαιώνονται τελευταία ξανά και
ξανά…
από τις διαδηλώσεις στην Πολωνία κατά της πράξει κατάργησης του δικαιώματος στην άμβλωση |
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου