“Εντάξει,
ορισμένοι πρέπει να καθαρίζονται για να καθαρίζει ο τόπος. Ορισμένοι που κάνουν
στυγερά εγκλήματα και δεν το μετανιώνουν, αυτοί πρέπει να σκοτώνονται για να
καθαρίζει ο τόπος, γιατί και αφού βγουν θα τα ξανακάνουν.” Αυτή πρέπει να είναι
μέσες άκρες η άποψη πολλών. ΔΙΑΦΩΝΩ. Θα το δείτε και ακριβώς αν συνεχίσετε να
διαβάζετε.
Έχει ενδιαφέρον να σκεφτεί κανείς το τί
σημαίνει η ανθρώπινη ζωή. Έστω ο Χ θύτης που θα δολοφονήσει το Υ θύμα. Η
τιμωρία του πρέπει να είναι ανεξάρτητη από την ηθική, το ποινικό μητρώο και
οτιδήποτε άλλο χαρακτηριστικό του θύματος που μπορεί να κάνει πικάντικο το
θέμα. Η δίκη του πρέπει να αφορά καθαρά αυτόν και όχι το πόσο ευυπόληπτο ή κακό
ήταν το θύμα. Για παράδειγμα, ο δολοφόνος ενός περιπτερά που κάνει αγαθοεργίες
και ο δολοφόνος ενός εμπόρου ναρκωτικών που έχει δολοφονήσει άπειρο κόσμο θα
αντιμετωπιστούν ισάξια, μιας και κρίνονται για την πράξη τους να σκοτώσουν.
Θα αλλάξει ο άνθρωπος που έκανε ένα έγκλημα
στυγερό; Μέσα στη φυλακή, με συνεχή ψυχοθεραπεία και υποστήριξη, εκπαίδευση και
επανένταξη στην κοινωνία όπως εύρεση εργασίας είναι πιθανό κάποιοι να αλλάξουν.
Υπάρχουν άνθρωποι που μπλεχτήκαν με το έγκλημα λόγω οικονομικών δυσκολιών, ή
λόγω του ότι έτσι μεγάλωσαν, του ότι δεν τους δόθηκε ποτέ η ευκαιρία να
ορθοποδήσουν. Αυτοί ίσως και να αλλάξουν. Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου ο
δολοφόνος έχει εμμονή με την πράξη αυτή καθ' αυτή, πράγμα που χρήζει ιατρικής
παρακολούθησης ίσως και εγκλεισμού σε ίδρυμα, ακόμα και μετά την έκτιση της
ποινής.
Ποιος μας εγγυάται ότι δεν υπάρχει δικαστική
πλάνη; Ότι δηλαδή ο κατάδικος είναι όντως αυτός που έπραξε το έγκλημα και δεν
παγιδεύτηκε με πλαστές κατηγορίες; Κάποιοι, όντας ένοχοι, ομολογούν τα
εγκλήματά τους, ελπίζοντας σε πιο ευνοϊκή μεταχείριση και συνήθως δηλώνουν και
μετανιωμένοι. Κάποιοι ομολογούν εγκλήματα που δεν έχουν διαπράξει, προκειμένου
να προστατεύσουν οικείους τους -που είτε είναι ένοχοι, είτε απειλούνται από
τους πραγματικούς ενόχους. Κάποιοι άλλοι πάλι, δηλώνουν αθώοι και είτε είναι
όντως αθώοι, είτε το κάνουν γιατί ελπίζουν σε απαλλαγή. Πώς θα διακρίνει κανείς
σε μία επίμαχη υπόθεση ποιος είναι ο φταίχτης; Πρόκειται για πρόβλημα που
υπάρχει σε κάθε ποινή, ωστόσο από την στιγμή που εκτελεστεί η θανατική ποινή
δεν υπάρχει γυρισμός ενός αθώου καταδίκου στη ζωή, ακόμα και αν αποδειχθεί ότι
κατά λάθος καταδικάστηκε.
Παίζει ρόλο επίσης και ο τύπος της
δολοφονίας. Ας πούμε ότι γίνεται μία βομβιστική επίθεση και σκοτώνονται 50
άτομα. Ο βομβιστής δεν θα έχει την ευχέρεια να επιλέξει ακριβώς τη σύσταση της
ομάδας, παρά μόνο γενικά. Αν είναι για παράδειγμα η βόμβα σε σχολείο ξέρει ότι
λογικά θα είναι εκεί παιδιά και δάσκαλοι, αν είναι σε κοινοβούλιο, ξέρει ότι
εκεί θα είναι βουλευτές. Αυτό που σοκάρει όμως την κοινή γνώμη είναι η ύπαρξη
παιδιών θυμάτων, τη στιγμή που είναι αρκετά αδιάφορη για τα ενήλικα θύματα. Ας
πούμε ότι η βόμβα τοποθετείται στο δρόμο από τον οποίο θα περάσει ένας
διεφθαρμένος υπουργός. Ο υπουργός αυτός, που έχει αποφύγει με διάφορα κόλπα την
δικαιοσύνη είναι κατάπτυστος στον λαό. Ας πούμε ότι η ώρα που θα περάσει από
εκεί ο υπουργός θα είναι 10 το πρωί, ώρα που τα παιδιά είναι στο σχολείο, οπότε
αποκλείεται να υπάρχουν θύματα παιδιά. Ας πάρουμε την περίπτωση τώρα του ότι
τυχαίνει και ο υπουργός παίρνει μαζί και το παιδί του που ήταν άρρωστο και το
έχει και στο αυτοκίνητό του. Η σύσταση της λίστας των θυμάτων θα αλλάξει
ξαφνικά και ο δολοφόνος από ήρωας θα θέλει κρέμασμα. Αυτά είναι δύο ακραία
παραδείγματα για να δείξω ότι ο κόσμος δείχνει επιλεκτικό ενδιαφέρον μπροστά
στην αξία της ανθρώπινης ζωής και πότε κατακρίνει την τακτική του βομβισμού,
πότε την σιγοντάρει. Συνεπώς πολλοί θέλουν να θεσπιστεί θανατική ποινή για
επιλεκτικές “ειδησεογραφικά”, σοκαριστικά γραμμένες περιπτώσεις φόνων, την
στιγμή που ούτε και ο ίδιος ο λαός δεν έχει καταλήξει ως προς το τί είναι σωστό
και δεν έχει καν διαμορφώσει κριτήρια για να αναγνωρίσει κάτι τέτοιο.
Τέλος ας πούμε ότι γίνεται βομβιστική επίθεση
σε σχολείο. Ο βομβιστής θα θέλει κρέμασμα -κατά την κοινή γνώμη- γδάρσιμο και
καύσιμο (και αυτή είναι μια επιεικής γνώμη κάποιων). Αν όμως ο βομβιστής
παρακινηθεί από κάποιον -για παράδειγμα τον αδερφό του με κάποια μέσα... θα
θέλει κρέμασμα, γδάρσιμο και καύσιμο και πάλι. Αν τώρα όμως το κάνει ενώ είναι
μέλος του στρατού κατά την απόβαση σε μία άλλη χώρα, η κοινή γνώμη θα του
επιφυλάξει την ‘’βαρύτατη τιμωρία’’ της παρασημοφόρησης.
Θέλω να καταλήξω στο ότι κανείς δεν είναι
εγκληματίας προτού διαπράξει κάποιο έγκλημα. Τί κάνουμε σαν κοινωνία για να
αποτρέψουμε κάποιον από το να διαπράξει κάποιο έγκλημα; Ίσως εκεί να βρίσκεται
και η λύση. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι χώρες που έχουν θανατική ποινή δεν
έχουν και μειωμένη εγκληματικότητα. Η προοπτική της θανατικής ποινής δεν λειτουργεί σαν ανασταλτικός
παράγοντας στο μυαλό κάποιου που πρόκειται να εγκληματήσει. Άρα το πρόβλημα
είναι αλλού.
@ναρχη
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου